Nekhernia (Cervicale discus hernia)
Wat?
Discus hernia betekent in het Nederlands breuk (= hernia) van de tussenwervelschijf (= discus). Een tussenwervelschijf bestaat immers uit een centraal zacht gedeelte en een omliggende ring. De breuk ontstaat in de buitenste ring waardoor het zachte gedeelte naar achter schuift en druk geeft op het ruggenmerg of zenuwen. Hierdoor kan pijn in de arm ontstaan. Een hernia kan ook aanwezig zijn zonder symptomen en moet dan ook niet verder behandeld worden.
Wie?
Een hernia kan op alle leeftijden optreden. We zien voornamelijk hernia’s ten gevolge van slijtage in de rug en in mindere mate ten gevolge van een trauma.
Symptomen
In eerste instantie vermelden de meeste mensen een periode van nekpijn dewelke verdwijnt en plots vervangen wordt door uitstralende pijn in de arm volgens een bepaald patroon. Soms komt de pijn in de arm ook geleidelijk aan op en wordt het in eerste instantie eerder ervaren als spierpijn. De armpijn kan in alle houdingen optreden en verschilt dus van persoon tot persoon. Soms wordt de pijn begeleid door tintelingen of een slapend gevoel in de arm over dezelfde zone. Bij ergere gevallen kan er ook verminderde kracht ontstaan in bv: bovenarmspier, handspieren,... Krachtverlies ter hoogte van de bovenste ledematen is een reden voor dringend nazicht.
Diagnose
Het ideale onderzoek is een NMR (=MRI). Het levert ons de beste beelden en gebruikt geen nadelige X-stralen. Soms wordt ook een CT scan van de nek gevraagd.
Behandeling algemeen
Behandeling van deze hernia is enkel aangewezen wanneer er sprake is van specifieke symptomen (zoals armpijn). Wanneer de pijn zich beperkt tot nekpijn alleen, zal de behandeling vnl. gericht zijn op de slijtage van de tussenwervelschijf.
Behandelingsmogelijkheden
De behandeling is in de eerste plaats niet operatief. Deze bestaat uit afwachten, pijnstilling en kinesitherapie.
Wanneer pijnklachten echter blijven bestaan kan verdere behandeling in de pijnkliniek worden voorgesteld. Deze kan bestaan uit een epidurale infiltratie of selectieve wortelbehandeling (PRF). Wanneer ook dit op termijn faalt of wanneer de pijn te fel uitgesproken is en/of wanneer er uitvalsverschijnselen aanwezig zijn wordt er overgegaan tot een ingreep. Deze ingreep wordt de cervicale fusie genoemd. Hierbij wordt de hernia langs de voorzijde van de wervelkolom verwijderd en is het vervangen/vastzetten van deze schakel dan ook noodzakelijk.
Onderzoeken
Radiologisch onderzoek
Radiologie of medische beeldvorming richt zich op het in beeld brengen en interpreteren van afwijkingen in het lichaam. Vroeger werd er voornamelijk gebruik gemaakt van röntgenstralen. De discipline is de laatste jaren zeer sterk gegroeid en omvat nu naast RX en CT, echografie en MRI.
Lichamelijk onderzoek
In een orthopedische context richt het lichamelijk onderzoek zich op het beoordelen van het bewegingsapparaat om de oorzaak van pijn, functieverlies of afwijkingen te achterhalen. Het onderzoek start met inspectie, waarbij de stand, symmetrie, spiermassa en eventuele zwelling of roodheid worden beoordeeld. Vervolgens worden palpatie, bewegingsonderzoek en specifieke testen uitgevoerd om gewrichten, spieren, pezen en ligamenten te evalueren. Bij het bewegingsonderzoek wordt onderscheid gemaakt tussen actief en passief bewegen om te bepalen of de beperking door pijn, spierzwakte of gewrichtsstijfheid wordt veroorzaakt. Tot slot kunnen provocatie- en stabiliteitstesten helpen bij het lokaliseren van letsels of instabiliteit. Het lichamelijk onderzoek vormt samen met de anamnese de basis voor een gerichte orthopedische diagnose en verdere behandeling.
Behandelingen
Wat?
Cervicale fusie is een behandeling voor nekhernia of wervelfractuur waarbij de wervels in het merendeel van de gevallen langs voor worden vastgezet.
Wie?
Deze behandeling wordt voornamelijk uitgevoerd bij mensen met een nekhernia. Deze nekhernia komt op alle leeftijden voor. We zien deze wel vaker bij de iets oudere patiënt gezien een hernia het gevolg is van slijtage van de tussenwervelschijf.
Techniek
Deze ingreep gebeurt onder algemene narcose. U blijft gedurende de ganse ingreep op uw rug op de operatietafel liggen met uw hoofd gefixeerd in een hoefijzervormige ring.
Aan de linker zijde van de hals wordt een dwarse insnede gemaakt van ongeveer een 3-tal centimeter en dit ongeacht of uw hernia zich aan linker of rechter zijde bevindt. Tussen de spieren door bereiken we de wervelkolom. De tussenwervelschijf wordt in totaliteit verwijderd, inclusief de hernia welke zich in het ruggenmergkanaal bevindt. De tussenwervelschijf wordt nu vervangen door een kooi gevuld met botvervangmiddel vermengd met beenmerg dat we thv de bekkenkam met een dikke naald hebben genomen. Als laatste stap wordt er een plaatje bevestigd aan de voorzijde.
Naast het vastzetten bestaat er ook een prothese die de mobiliteit kan bewaren. Tijdens de consultatie wordt er aan u uitgelegd waarom u niet in aanmerking komt om een dergelijke prothese te plaatsen. Wij willen hierbij echter wel nog opmerken dat de resultaten van de beide procedures gelijkwaardig zijn.
Tijdens de ingreep moet uw luchtpijp en slokdarm opzij worden gehouden. Dit kan enige slikklachten en lichte heesheid na de ingreep met zich meebrengen. Deze verdwijnen spontaan na een aantal dagen.
Specifieke nazorgen
Na de operatie blijft u in uw bed tot de volgende ochtend. Wanneer het rechtkomen vlot lukt, de controle RX goed is en de pijn onder controle is, kan u het ziekenhuis verlaten.
Zwelling rond de wonde is normaal gedurende de eerste week. Hierna kan het litteken een tijd (=enkele weken) hard aanvoelen. Dit wordt veroorzaakt door de onderhuidse draden. Zolang de wonde niet volledig genezen is mag u douchen mits aanbrengen van plasticverband (type tegaderm).
U moet uw activiteiten geleidelijk aan opdrijven. Geen nekbelastende huishoudelijke activiteiten verrichten zoals stofzuigen, poetsen, ... Niet voorover bukken en zeker niets tillen of dragen dat zwaarder is dan 5 kilo en dit gedurende minimum 6 weken. Niet fietsen, met de auto of bromfiets rijden tot uw behandelend arts het toelaat.
De zachte halskraag dient u niet continu te dragen. Binnenshuis kunt u dit gerust uitlaten. Buitenshuis en specifiek in drukke omgevingen is het beter om deze te dragen. Zo worden andere mensen in uw buurt ook bewust van het feit dat u aan uw nek geopereerd bent.
Roken heeft een negatieve invloed op de genezing.
Kinesitherapie met als doel pijnstillend te werken voor de spieren wordt gestart in functie van pijn welke u mogelijks ondervindt ter hoogte van schouders en nek. Dit wordt beslist tijdens uw eerste consultatie na de ingreep bij uw behandelende arts.
Mogelijke complicaties
Hoewel we alles in het werk stellen om de kans op medische verwikkelingen zo klein mogelijk te houden, kunnen bij elke ingreep toch onverwachts neveneffecten optreden en dit zowel tijdens de ingreep als in de herstelperiode. Meestal zijn ze echter zeldzaam en kunnen ze behandeld worden. In dit geval zijn de voornaamste risico’s:
Infectie
Infectie is een ernstige verwikkeling. Zelfs met al de moderne middelen die ons ter beschikking zijn, is de kans op infectie nooit volledig afwezig. Oppervlakkige infecties (wondproblemen) kunnen eenvoudig verholpen worden. Diepe infecties stellen ernstigere problemen maar kunnen behandeld worden. Er zijn dan wel bijkomende ingrepen nodig. Diepe infecties komen bij deze procedure nauwelijks voor gezien het hier gaat om een minimale invasieve procedure (=kleine insnede).
Flebitis
In de periode rond de ingreep bestaat er een verhoogde kans op flebitis (klontervorming in de bloedvaten). De belangrijkste manier om dit te voorkomen is mobiel blijven. Daarom wordt er gevraagd, vanaf het begin, zoveel mogelijk de benen en de voeten te bewegen. Bijkomende medicatie is hier niet voor nodig.
Zenuwherstel
Het zenuwherstel (en dus verdwijnen van pijn in de arm) kan plotseling en snel zijn na de operatie, maar kan ook heel lang op zich laten wachten en soms zelfs niet helemaal volledig verdwijnen. Soms kan er, bij het zoeken naar de hernia, tijdens de ingreep een prikkeling van de zenuw ontstaan met tijdelijke gevoelsstoornissen of tijdelijke krachtvermindering in een deel van de arm als gevolg. Het herstel kan enkele dagen tot meerdere maanden duren.
Nabloeding
Zoals bij elke operatie kan ook hier een nabloeding optreden. Verschil met andere operaties is echter dat het zich opstapelend bloed in de wonde soms een druk op het ruggenmerg kan creëren waardoor de noodzaak ontstaat de wonde terug te openen. Dergelijke bloeding met druk op het ruggenmerg kan verlamming met zich meebrengen. Meestal is dit tijdelijk en recupereert dit volledig.
Heesheid
Een langdurige heesheid kan worden veroorzaakt door een letsel aan de zenuw welke instaat voor de bezenuwing van uw stembanden. Dit geneest meestal spontaan na enkele weken tot maanden. Deze complicatie is echter zeldzaam.
Andere
Andere ernstige verwikkelingen (schade aan zenuw) zijn eveneens mogelijk en zullen uitvoerig met uw behandelend arts worden besproken. De veel voorkomende angst op verlamming en rolstoel zijn echter fel overroepen.